Στην Ορθόδοξη Εκκλησία ποτέ δεν υπήρχε ο πρώτος, με την έννοια, της αυθεντίας της αλήθειας. Ο απ. Παύλος γράφει προς τον Τιμόθεο: «Εκκλησία Θεού ζώντος, στύλος και εδραίωμα της αληθείας» (Α’ Τιμ. 3,15). Δηλαδή, η Εκκλησία του ζώντος Θεού είναι ο μόνος φορέας της αλήθειας. Όταν λέμε Εκκλησία εννοούμε το σώμα του πληρώματος των πιστών με κεφαλή τον Χριστό. Από της αρχή της ιστορικότητας της Εκκλησίας, φορέας της αλήθειας δεν ήταν η αυθεντία του ενός, αλλά η συνοδικότητα, η σύναξη των πολλών. Ας δούμε την θεολογία της Συνοδικότητας.
Στο βιβλίο της Γενέσεως, γράφει ο Μωυσής: «Και είπεν ο Θεός: ποιήσωμεν άνθρωπον κατ’ εικόναν ημετέραν και καθ’ ομοίωσιν (ημετέραν)» (Γεν. 1,26). Και είπεν ο Θεός, ενικός αριθμός. Ας ποιήσωμεν, πληθυντικός αριθμός. Θα μπορούσαμε να ερμηνεύσουμε αυτό το χωρίο, ύστερα από την αποκάλυψη του Θεού εν Χριστώ: «Και είπε μεταξύ των ο Τριαδικός Θεός: Ας δημιουργήσουμε τον άνθρωπο, ο οποίος θα είναι κατ’ εικόνα δική μας και θα έχει την δυνατότητα να μας μοιάσει». Εδώ φαίνεται τα Τρία Πρόσωπα της Αγία Τριάδος να βρίσκονται σε έναν διάλογο μεταξύ των, και να συναποφασίζουν την κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση της Αγίας Τριάδος, δημιουργία του ανθρώπου. Πάντα τα Τρία Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος ενεργούν τα πάντα από κοινού.
Ποτέ δεν ενεργεί μόνος του ο Πατέρας ή ο Υιός ή το Άγιο Πνεύμα. Ενεργούν τα πάντα από κοινού. Θυμάμαι μια ερώτηση του καθηγητού μας στη Δογματική κ. Μάρκου Ορφανού: Ποιος μεταβάλει τον άρτο και τον οίνο σε Σώμα και Αίμα Χριστού; Άλλοι είπαν ο Θεός, άλλοι ο Χριστός, άλλοι το Άγιο Πνεύμα, ακόμη άλλοι είπαν ο ιερέας. Απάντησε ο κ. Ορφανός: Η δογματικώς σωστή απάντηση είναι: Ο Πατήρ διά του Υιού εν Πνεύματι Αγίω. Η Αγία Τριάς είναι αχώριστη και ενεργεί τα πάντα από κοινού. Στην Αγία Τριάδα αποκλείεται κάθε είδους μοναρχίας, αλλά διά των ενεργειών της φανερώνεται η Εκκλησιαστικότητα, η Συνοδικότητα αυτής. Έτσι λοιπόν εφόσον χαρακτηριστικό στοιχείο της Αγίας Τριάδος, ως του μόνου και αληθινού Θεού είναι η Συνοδικότητα, συνεπώς και χαρακτηριστικό στοιχείο του ανθρώπου, ως κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση της Αγίας Τριάδος, πρέπει να είναι η Συνοδικότητα.
Γι’ αυτό στην Εκκλησία των πρώτων μετά Χριστού χρόνων, όταν προέκυψε το σοβαρό πρόβλημα μεταξύ των χριστιανών, αν πρέπει να διαδοθεί το ευαγγέλιο και στα έθνη ή μόνο στους Ιουδαίους, θέμα που έφερε αναταράξεις στο σώμα της Εκκλησίας, οι Απόστολοι δεν αποφάσισαν βάσει της αυθεντίας του Παύλου ή του Πέτρου ή του Ιωάννη κ.α. της αυθεντίας του ενός, αλλά αποφάσισαν να συγκληθεί η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος 49-51 μ.Χ. , η σύναξη των πολλών, στην πόλη των Ιεροσολύμων, με πρόεδρο τον άγιο Ιάκωβο των αδελφόθεο, όχι γιατί ήταν ο πρώτος, αλλά γιατί ήταν ο επίσκοπος στη πόλη στην οποία πραγματοποιήθηκε η Σύνοδος. (Έτσι και σήμερα ο Επίσκοπος Αθηνών προεδρεύει της Ιεράς Συνόδου, μόνο και μόνο γιατί η Σύνοδος πραγματοποιείται στην πόλη που αυτός είναι επίσκοπος, και όχι γιατί είναι και πάσης Ελλάδος, πρώτος δηλαδή. Αυτό το «και πάσης Ελλάδος» είναι ένα ψέμα που φέρει σκάνδαλο στην Εκκλησία και πρέπει να καταργηθεί, καθόσον και ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος, ως Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας, πολύ ορθά ζητούσε την κατάργησή του). Η Α’ Οικουμενική Σύνοδος συναποφάσισε την διάδοση του ευαγγελίου και στα έθνη και όλοι υπάκουσαν στην απόφαση αυτή, ακόμη και αυτοί που είχαν αντίθετη γνώμη. Έτσι από τότε μέχρι σήμερα όλες οι αποφάσεις, για ζητήματα σοβαρά που αφορούν το Σώμα της Εκκλησίας, συν αποφασίζονται διά της Συνοδικότητας, είτε υπό την μορφή των ένδεκα Οικουμενικών Συνόδων, που έχουν γίνει έως σήμερα, είτε υπό την μορφή των πολύ περισσοτέρων τοπικών Συνόδων που έχουν πραγματοποιηθεί. Και είμαστε όλου υποχρεωμένοι, είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε με συγκεκριμένες αποφάσεις, να συμμορφωνόμαστε με τις αποφάσεις των Συνόδων, για να διαφυλάξομε την αρχή της Συνοδικότητας, της οποίας αρχή είναι ο Τριαδικός Θεός. Οποιαδήποτε ρήξη της Συνοδικότητας, σημαίνει αυτομάτως ρήξη της ενότητας της Αγίας Τριάδος.
Στην Θεία Λειτουργία αμέσως μετά τον καθηγιασμό, την μεταβολή των τιμίων δώρων, σε Σώμα και Αίμα Χριστού, ο Αρχιερέας ομολογεί: «Εν πρώτοις μνήσθητι Κύριε της Ιεράς ημών Συνόδου, της ορθοτομούσης τον λόγον της σης αληθείας». Πρώτα Κύριε θυμήσου και ελέησε όπως εσύ γνωρίζεις την Ιερά Σύνοδο στην οποία ανήκομε, η οποία ορθοτομεί τον λόγο της δικής σου αλήθειας. Συνεπώς ο Αρχιερέας που ομολογεί αυτήν την αλήθεια, αν την πιστεύει, συμμορφώνεται με τις αποφάσεις της Συνόδου. Αν δεν πιστεύει ότι η Σύνοδός του ορθοτομεί τον λόγο της αλήθειας του Θεού, τότε υπάρχει κρίση στις σχέσεις του με την Σύνοδο, η οποία αφού δεν ορθοτομεί την αλήθεια, συνεπώς ψεύδεται. Οφείλει να λύσει τις τυχόν αντίθετες απόψεις του μέσα από τον διάλογό του με την Σύνοδο, υπακούοντας μέχρι τότε στις αποφάσεις της Συνόδου, και όχι να κηρύσσει στον λαό αντίθετα με τις αποφάσεις της Συνόδου, γιατί τότε φέρει σκάνδαλο και διαιρέσεις στο Σώμα της Εκκλησίας.
Τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου μεταφέρει στην Μητρόπολή του ο κατά τόπου Μητροπολίτης, όπου οι αποφάσεις αυτές τηρούνται από όλα τα μέλη της κατά τόπου Εκκλησίας της Μητροπολιτικής περιφέρειας. Ο κάθε ιερέας στην Θεία Λειτουργία που τελείται στην ενορία του, ομολογεί μετά τον καθηγιασμό των τιμίων δώρων: «Εν πρώτοις μνήσθητι Κύριε του Αρχιεπισκόπου ημών ...... (το όνομα του οικείου επισκόπου), όν χάρισε ταις αγίαις σου εκκλησίαις εν ειρήνη, σώον, έντιμον, υγιά, μακροημερεύοντα και ορθοτομούντα τον λόγο της σης αληθείας». Αν ο επίσκοπος δεν ορθοτομεί την αλήθεια του ευαγγελίου, ο ιερέας και ο λαός πρέπει να διακόπτει την μνημόνευσή του και την κοινωνία μαζί του. Δεν μπορεί ο ιερέας να επικαλείται τον επίσκοπό του και ταυτοχρόνως να μην τηρεί τις αποφάσεις της Ιεράς Συνόδου, των οποίων φορέας είναι ο Επίσκοπος.
Στην δυτική Εκκλησία καθιερώθηκε η αρχή του ενός του Πάπα. Στην προτεσταντική Εκκλησία καθιερώθηκε η αρχή του καθ’ ενός ως αυθεντία. Πράξεις οι οποίες δεν καθιερώθηκαν από την Ορθόδοξη Εκκλησία, διότι αντιτίθενται στην αλήθεια της Αγίας Τριάδος. Η Ορθόδοξη Εκκλησία ως φορέας της αλήθειας, την αλήθεια αυτή την φανερώνει και την διασώζει μέσα από την Συνοδικότητα, Εκκλησιαστικότητα. Αυτή την Συνοδικότητα, Εκκλησιαστικότητα πρέπει να διαφυλάξομε ως κόρη οφθαλμού, διότι η αρχή της βρίσκεται στον τρόπο υπάρξεως της Αιτίας της υπάρξεώς μας, της Αγίας Τριάδος. Πραγματοποιούμε δε το καθ’ ομοίωση, όταν με αγάπη μένομε μέσα στην Συνοδικότητα, Εκλησιαστικότητα ως τρόπο υπάρξεώς μας.
Thank you for rating this article.
