Δεν αποσκοπούν μόνο στην προσέλκυση της θείας χάριτος για τη σωτηρία των ανθρώπων, αλλά και στη θεραπεία των παθών και την ηθική καλλιέργεια, που θα βοηθήσει τον άνθρωπο να γίνει πραγματικά κατάλληλος για την εκπλήρωση της εντολής του Χριστού «αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εν όλη τη καρδία σου και εν όλη τη ψυχή σου και εν όλη τη διανοία σου. αύτη εστί πρώτη και μεγάλη εντολή. δευτέρα δε ομοία αυτη· αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν. εν ταύταις ταις δυσίν εντολαίς όλος ο νόμος και οι προφήται κρέμανται» (Ματθ. κεφ. 22, στίχ. 37-40).

Έτσι, για παράδειγμα, το μυστήριο της εξομολόγησης δεν αποσκοπεί μόνο στην άφεση των αμαρτιών με κάποιο «μαγικό» τρόπο (μέσω της εξουσίας των ιερέων να το ζητούν αυτό για τους ανθρώπους από τον Κύριο), αλλά και στην καλλιέργεια της ταπείνωσης, μέσω της ευθείας αποκάλυψης των σκοτεινών σημείων της ψυχής μας σ’ έναν συνάνθρωπο, καθώς και στην πνευματική καθοδήγηση, που θα μας βοηθήσει στο δύσκολο δρόμο της ζωής να είμαστε και να παραμείνουμε κατευθυνόμενοι προς το Χριστό, «όπως το ηλιοτρόπιο προς τον ήλιο». Η νηστεία, πάλι, αποβλέπει επίσης στην καλλιέργεια της ταπείνωσης, με την πρακτική της κοινής νηστείας, όπου δεν νηστεύουν όπως θέλουμε και όποτε θέλουμε, αλλά όπως και όταν ορίζει η Εκκλησία, και μάλιστα συγχρόνως όλοι μαζί, χωρίς διακρίσεις φύλου, κοινωνικής τάξης ή μορφωτικού επιπέδου.

Τέλος, η συμμετοχή στη θεία λειτουργία και τις άλλες τελετές της Εκκλησίας μας κρίνεται απαραίτητη, για την καλλιέργεια της συνύπαρξης και της συγχώρησης, αφού όλοι, εχθροί και φίλοι, καλούμαστε να «συγχωρέσουμε» (να χωρέσουμε όλοι μαζί) στον ίδιο ιερό χώρο και, σαν ένας, να κατευθυνθούμε προς το Θεό – όχι ατομικά, αλλά συλλογικά, και μάλιστα οι πιο ισχυροί στην πίστη στηρίζοντας τους αδύναμους και αναπληρώνοντας τις αδυναμίες τους (και όχι φυσικά κατακρίνοντάς τους, όπως δυστυχώς συνηθίζουμε). «Οφείλομεν δε ημείς οι δυνατοί τα ασθενήματα των αδυνάτων βαστάζειν, και μη εαυτοίς αρέσκειν» (απόστολος Παύλος, επιστολή προς Ρωμαίους, 15, 1). Αυτή την έννοια έχει η κοινή παρουσία όλων μας στην εκκλησία και όχι του καθενός ξεχωριστά σε μια άδεια εκκλησία για να προσευχηθεί μόνον ή να ηρεμήσει το πνεύμα του.

Ομοίως λοιπόν και η συμμετοχή μας στη θεία κοινωνία δεν αποσκοπεί κυρίως στην ατομική μας σωτηρία, δηλαδή στην προσωπική προσέγγιση του ενός ανθρώπου που μεταλαμβάνει προς το Θεό, αλλά και το μήνυμα της ενότητας όλων μας, της συγχώρησης και της συλλογικής προσέγγισης προς το Θεό.

 Η θεία ευχαριστία ως σύμβολο της ενότητας και της ισοτιμίας μας

 Το μήνυμα αυτό δίδεται με δύο ιδιαίτερα σημαντικά στοιχεία του μυστηρίου της θείας κοινωνίας: με το ότι κοινωνούμε όλοι τον ίδιο άρτο και οίνο – το ίδιο, ένα και μοναδικό, ένα για όλους, σώμα και αίμα Χριστού – και με το ότι κοινωνούμε όλοι με τον ίδιο τρόπο (βασιλιάδες, κυβερνήτες και απλοί πολίτες, μορφωμένοι και αγράμματοι, πλούσιοι και φτωχοί, άντρες και γυναίκες, ελεύθεροι και δούλοι, αλλά, το πιο παράξενο, ακόμη και δίκαιοι και αμαρτωλοί), για να καταλάβουμε ότι είμαστε όχι μόνο όλοι ένα, αλλά και όλοι ίσοι, και, συνειδητοποιώντας το αυτό, να αγαπήσουμε, να συγχωρήσουμε, να συμπαρασταθούμε και να μην κατακρίνουμε.

Γράφει για όλα αυτά η Καινή Διαθήκη και συγκεκριμένα ο μεγάλος κήρυκας της αγάπης και της ελευθερίας, ο απόστολος Παύλος: «ότι είς άρτος, εν σώμα οι πολλοί εσμεν· οι γαρ πάντες εκ του ενός άρτου μετέχομεν» (επειδή είναι ένας ο άρτος, έτσι ένα σώμα είμαστε οι πολλοί, διότι όλοι μετέχουμε στον ίδιο άρτο, Α΄ επιστολή προς Κορινθίους, 10, 17).

Η σύνδεση του ενός άρτου της θείας ευχαριστίας (που παρασκευάζεται από αμέτρητους σπόρους σιταριού, διάσπαρτους προηγουμένως) με την ενότητα των χριστιανών, αναφέρεται και σε ένα από τα σημαντικότερα πρωτοχριστιανικά κείμενα, εκτός της Καινής Διαθήκης, στη Διδαχή των Αποστόλων, όπου καταγράφεται αρχαία λειτουργική ευχή, που παρακαλεί τον Θεό να συγκεντρώσει την Εκκλησία από τα πέρατα της Γης στη βασιλεία Του, όπως ο άγιος άρτος συγκεντρώθηκε από σπόρους διασκορπισμένους «επάνω των ορέων» (πάνω στα βουνά): «Ώσπερ ην τούτο το κλάσμα διεσκορπισμένον επάνω των ορέων και συναχθέν εγένετο έν, ούτω συναχθήτω σου η εκκλησία από των περάτων της γης εις την σην βασιλείαν. ότι σου εστίν η δόξα και η δύναμις διά Ιησού εις τους αιώνας» (Διδαχή, 9, 4) [1].

Η ισοτιμία των ανθρώπων εξάλλου επισημαίνεται με παραστατικό τρόπο στο κεφάλαιο 2 της Καθολικής Επιστολής του αγίου Ιακώβου, που βρίσκεται προς το τέλος της Καινής Διαθήκης. Εκεί τονίζεται πόσο λάθος είναι, αν στην εκκλησία μπει κάποιος με χρυσό δαχτυλίδι και πολυτελή ενδύματα και κάποιος άλλος με φτωχικά και βρώμικα ρούχα, να βάλουμε τον πρώτο στην καλύτερη θέση και να διατάξουμε τον δεύτερο να σταθεί όρθιος ή να καθίσει στο πάτωμα. Υπενθυμίζει μάλιστα ο άγιος ότι ο Χριστός εξέλεξε «τους πτωχούς του κόσμου» και τους κατέστησε κληρονόμους της βασιλείας των ουρανών, ενώ οι πλούσιοι συνήθως είναι εκείνοι που καταδυναστεύουν και εκμεταλλεύονται τους ανθρώπους:

«Αδελφοί μου, μη εν προσωποληψίαις έχετε την πίστιν του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού της δόξης. εάν γαρ εισέλθη εις την συναγωγήν υμών ανήρ χρυσοδακτύλιος εν εσθήτι λαμπρά, εισέλθη δε και πτωχός εν ρυπαρά εσθήτι, και επιβλέψητε επί τον φορούντα την εσθήτα την λαμπράν και είπητε αυτω, συ κάθου ώδε καλώς, και τω πτωχω είπητε, συ στήθι εκεί ή κάθου ώδε υπό το υποπόδιόν μου, και ου διεκρίθητε εν εαυτοίς και εγένεσθε κριταί διαλογισμών πονηρών;

»Ακούσατε, αδελφοί μου αγαπητοί. ουχ ο Θεός εξελέξατο τους πτωχούς του κόσμου πλουσίους εν πίστει και κληρονόμους της βασιλείας ης επηγγείλατο τοις αγαπώσιν αυτόν; υμείς δε ητιμάσατε τον πτωχόν. ουχ οι πλούσιοι καταδυναστεύουσιν υμών, και αυτοί έλκουσιν υμάς εις κριτήρια; ουκ αυτοί βλασφημούσι το καλόν όνομα το επικληθέν εφ' υμάς; ει μέντοι νόμον τελείτε βασιλικόν κατά την γραφήν, αγαπήσεις τον πλησίον σου ως σεαυτόν, καλώς ποιείτε· ει δε προσωποληπτείτε, αμαρτίαν εργάζεσθε, ελεγχόμενοι υπό του νόμου ως παραβάται» (Ιακ. 2, 1-9).

Σημείωση

[*] Σχετικά με τη Διδαχή των Αποστόλων εδώ: https://el.orthodoxwiki.org/%CE%94%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CF%87%CE%AE_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%91%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%84%CF%8C%CE%BB%CF%89%CE%BD

Ολόκληρο το κείμενο εδώ: https://el.wikisource.org/wiki/%CE%94%CE%B9%CE%B4%CE%B1%CF%87%CE%AE_%CF%84%CF%89%CE%BD_%CE%94%CF%8E%CE%B4%CE%B5%CE%BA%CE%B1_%CE%91%CF%80%CE%BF%CF%83%CF%84%CF%8C%CE%BB%CF%89%CE%BD

http://www.oodegr.com/oode/pateres1/prwtoxristianika/didaxi_apost_keimeno.htm