Τρίτη, 08 Οκτωβρίου 2024

Λατρευτική Παράδοση και εκκοσμίκευση

Κοινοποίηση
Συντάκτης  Δεκ 08, 2018

Η εορτή των Χριστουγέννων είναι η από μέρους του Θεού πραγματοποίηση της Θείας Οικονομίας   ͘ είναι η υλοποίηση του σχεδίου για τη σωτηρία των ανθρώπων.

Γι’  αυτό και πανηγυρίζεται στην Ορθόδοξη Εκκλησία με τρόπο λαμπρό, όπως και  η άλλη μεγάλη εορτή της Αναστάσεως του Σωτήρα Χριστού.

Χρονικά προηγήθηκε η καθιέρωση της εορτής της Αναστάσεως  με το Πάθος, τον Σταυρό, τον θάνατο  και την ολόσωμη Ταφή του Κυρίου. Στην συνέχεια ακολούθησε η καθιέρωση της  εορτής  της Θείας Ενανθρώπησης ενωμένη στην αρχή με την Βάπτιση, ως Θεοφάνεια, και αμέσως μετά ως ξεχωριστή εορτή.

Ευτυχώς όμως, η Εκκλησία μας μένει πιστή στο  πνευματικό και μοναδικό περιεχόμενο της Εορτής, και τελεί  την λατρεία κατά την Παράδοση  που  η ίδια  κατέχει  και προετοιμάζει τους πιστούς σταδιακά από την 15η Νοεμβρίου  και καθημερινά  με  αυξανόμενο ρυθμό ενόσω πλησιάζουμε στην 25η Δεκεμβρίου. Αυτό ενεργείται  με προστιθέμενα  λατρευτικά στοιχεία, με ειδικές μνήμες αγίων και την νηστεία των σαράντα ημερών, ως χαρούμενο γεγονός προετοιμασίας.

Όμως το σημαντικότερο στοιχείο που μας θυμίζει και μας εισάγει στα Ορθόδοξα Χριστούγεννα είναι η Υμνολογία και τα ενωμένα με αυτήν κείμενα   ͘ άλλα από την Π. Δ., όπως οι προφητείες, και άλλα από την Κ. Δ..

Η Υμνολογία των Χριστουγέννων είναι καρπός – αποτέλεσμα του βιώματος των αγίων υμνογράφων που η  Χάρις του Θεού τους επιδαψίλευσε, της Θεογνωσίας που γεύτηκαν ως εμπειρικό γεγονός, του ποιητικού τους ταλέντου και της ελληνομάθειας που κατείχαν. Έτσι το ποιητικό αποτέλεσμα της Ορθόδοξης λατρείας των Χριστουγέννων είναι μοναδικό, αποκαλυπτικό, πανηγυρικό, εόρτιο, δοξολογικό, σωτηριολογικό, πλούσιο σε δογματικές αναφορές, Χριστολογικό…  Ολόκληρη η Ορθόδοξη Θεολογία εμπεριέχεται στην Υμνολογία των Χριστουγέννων.

Μέσα από την Υμνολογία της Εορτής αποκαλύπτεται το σχέδιο της Θείας  Οικονομίας ως έκφραση της Θείας αγάπης  και ευσπλαχνίας προς τους ανθρώπους, ως ‘’ευδοκία’’ του Θεού, και παρουσιάζεται πανηγυρικά το Θείο πρόσωπο  του Θεανθρώπου, ο οποίος είναι και ο Πρωταγωνιστής   ͘ ο οποίος εξ ονόματος του Θεού Πατρός και ‘’τη συνεργεία του Αγίου Πνεύματος’’, υλοποιεί την λύτρωση των ανθρώπων, γενόμενος ο Ίδιος άνθρωπος, ‘’Θεός σαρκοφόρος’’.

Η Υμνολογία της εορτής των Χριστουγέννων είναι συγκεφαλαίωση και επιτομή ολόκληρης της Ορθόδοξης Θεολογίας και πνευματικότητας. Οι άγιοι υμνογράφοι, εγκρατέστατοι Θεολόγοι οι ίδιοι, θεολογούν μέσω της ποίησης, την οποία χειρίζονται άριστα. Κι  αυτό συμβαίνει κάνοντας χρήση με μοναδικό τρόπο – δεξιότητα του ελληνικού λόγου. Η ακρίβεια και η σύνθεση στον λόγο, αλλά και στις έννοιες που χρησιμοποιούν, έχουν το αποτέλεσμα που περιγράφουμε. Το μόνο που χρειάζεται από την πλευρά των πιστών είναι να προσεγγίσουν, να μελετήσουν, να ερμηνεύσουν την σκέψη και τον λόγο των θεολόγων ποιητών, για να έχουν ωφέλεια πνευματική, δηλ. να ‘’κατανοήσουν’’ και να βιώσουν το γεγονός της Θείας Γέννας, ως αποκαλυπτικό γι’  αυτούς   ͘ αυτό το Γεγονός θα τους οδηγήσει στην Θεογνωσία, ανάλογα με το μέτρο της πίστεως που διαθέτουν και την καθαρότητα της καρδιάς τους. Γιατί τον Θεό, ο οποίος αποκαλύπτεται ‘’εν προσώπω Χριστού’’, δεν τον γνωρίζουμε με το μυαλό  και την σκέψη, εγκεφαλικά, κάνοντας μια νοητική ανάλυση, αλλά βιώνουμε την παρουσία Του, ως προσωπικό γεγονός, ως αποκαλυπτικό και ταυτόχρονα  συγκλονιστικό.

Όμως στην Ορθόδοξη ελληνική κοινωνία έχουν επικρατήσει, εδώ και πολλές δεκαετίες, στοιχεία της δυτικής χριστιανοσύνης, κυρίως εξωτερικά – επιδερμικά. Αυτά  δίνουν έντονο κοσμικό χαρακτήρα στην Εορτή: Χριστουγεννιάτικα δένδρα, λαμπιόνια, στολίδια, τραγουδάκια, δώρα, ευχές με επίπλαστο - κοσμικό χρώμα, πάρτι, ρεβεγιόν… και γενικά ένας αποχρωματισμός του Ορθόδοξου – πνευματικού περιεχομένου της Θείας Σαρκώσεως. 

Διαπιστώνουμε ότι στην οικογενειακή και στην προσωπική ζωή των Ορθοδόξων κυριαρχεί πλέον ένας δυτικότροπος εορτασμός  των Χριστουγέννων, με απαραίτητο συμπλήρωμα την υπερκατανάλωση υλικών αγαθών.

Όλες αυτές οι  ξενόφερτες  επιδράσεις που μας κατακλύζουν,  ενισχύονται από  τα Μ.Μ.Ε.  τα οποία  αγνοούν την Ορθόδοξη Παράδοση και τα έθιμα του λαού μας, και ταυτόχρονα,  προβάλλουν κατ’ αποκλειστικότητα τον εορτασμό των Χριστουγέννων σύμφωνα με τον δυτικό τρόπο ζωής. Έτσι δημιουργείται ένας μεγάλος κίνδυνος:   Μέσα από όλα αυτά να αρχίζει να  αλλοιώνεται  και πνευματικά και αισθητικά ο χώρος της Ορθόδοξης  Εκκλησίας. ͘ Κι αυτό θα συμβεί εκεί  όπου τελεσιουργούνται τα μέγιστα,  υψηλά  και σωτήρια γεγονότα της Θείας Σαρκώσεως και όπου η θεολογική έκφραση των ύμνων  των Χριστουγέννων,  της Ορθόδοξης εικόνας της Γεννήσεως και η τέλεση της Θείας Λειτουργίας είναι μοναδικά και ανυπέρβλητα   ͘ εκεί  όπου  συνυπάρχουν ο λόγος, οι μελωδίες, τα νοήματα, τα  σύμβολα… που συνθέτουν το θησαύρισμα των αιώνων… Τότε υπάρχει κίνδυνος  να χάσουμε την Ουσία, το Ένα ‘’ού εστι χρεία’’…

Για φανταστείτε να αντικαταστήσουμε κάποιους από τους μοναδικούς εκκλησιαστικούς ύμνους των Χριστουγέννων με τα δυτικότροπα τραγουδάκια…. ή να βάλλουμε μια φάτνη στο κέντρο του ναού… ή  ένα έλατο με μπαλίτσες και λαμπιόνια… Τι  ιεροσυλία και τι κακογουστιά!!!

Κι όμως σιγά – σιγά κάτι γίνεται … Εδώ και λίγα χρόνια σε ναούς της πόλεώς μας  ιερείς κρεμούν τις ημέρες αυτές ’’μπαλίτσες’’   κάτω από τα καντήλια του τέμπλου και  κάτω από τους πολυελαίους… Ή εξωτερικά στον τοίχο του ναού  κρεμούν μια φωτεινή καμπάνα ή ένα άστρο… Κι αυτό γίνεται, γιατί θέλουν να μας εισάγουν  μέσα στο κλίμα των ημερών, γιατί έτσι ‘’νομίζουν’’  ή  ‘’έτσι τους αρέσει’’… Τελικά  βρισκόμαστε μπροστά σε έναν άκρατο υποκειμενισμό που οδηγεί  στην εκκοσμήκευση της εκκλησιαστικής ζωής… ό,τι  χειρότερο για την εκκλησιαστική ζωή!!!  Τι άλλο θα δούμε! Η Ορθοδοξία ‘’παγκοσμιοποιημένη’’!

 Με αυτές τις ενέργειες η  Ορθόδοξη  Θεολογία φαίνεται ‘’ανεπαρκής’’ για τον εορτασμό των Χριστουγέννων σήμερα. Εάν οι θεματοφύλακες της Παραδόσεώς  μας γίνονται οι ‘’πραματευτάδες’’ και οι  ‘’εισαγωγείς’’ των δυτικών νοοτροπιών, τότε υπάρχει ένα σοβαρότατο πρόβλημα και πρέπει επειγόντως να αντιμετωπιστεί. Πρέπει να  παρέμβει η ‘’Πνευματική Αστυνομία’’ του τόπου, για τα περεταίρω…  και κυρίως για να κατηχήσει αυτούς τους ιερείς και να τους καθοδηγήσει στη μυσταγωγία του Ορθόδοξου εορτασμού των Χριστουγέννων….

Καλά Ορθόδοξα, Ελληνικά Χριστούγεννα.

Πηγή: Με την άδεια απο το προσωπικό αρχείο του κ.Στέφανου Κισιώτη.

 

Κοινοποίηση
Γιάννης Κοτζάμπασης

Ιεροψάλτης στην Παναγία Σουμελά, καθηγητής βυζαντινής μουσικής, συγγραφέας, μέλος και εκπρόσωπος της ΕΝΩΜΕΝΗΣ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗΣ στη Βέροια.

Email Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.
  1. Δημοφιλή
  2. Προτεινόμενα

Ημερολόγιο

« October 2024 »
Mon Tue Wed Thu Fri Sat Sun
  1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11 12 13
14 15 16 17 18 19 20
21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31